Ζάχαρη
Ζάχαρη, γλυκός πειρασμός ή πικρή αλήθεια;
«Η ζάχαρη είναι καταστροφική για την υγεία μας». Το αποτέλεσμα της μελέτης από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature.
Οι Επιστήμονες επισημαίνουν ότι η κατανάλωση ζάχαρη συσχετίζεται με παχυσαρκία (1, 2, 3, 5, 22, 23, 25, 26), η οποία συσχετίζεται στενά με τουλάχιστον 20 είδη καρκίνου (39). Επίσης, τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η ζάχαρη συσχετίζεται ακόμα με διαβήτη (1, 2, 5, 22, 23), τερηδόνα (2, 22, 25), περιοδοντικά προβλήματα (6) μεταβολικό σύνδρομο (2, 3, 23), υπέρταση (2, 20, 25), ηπατική στεάτωση (2), καρδιοπάθειες (2, 4, 7, 21, 22, 25), φλεγμονώδεις παθήσεις (3, 34, 35), και εθιστική συμπεριφορά (3, 26, 28) που ξεπερνά ακόμα και της κοκαΐνης (8, 42). Κάθε χρόνο πεθαίνουν 35.000.000 άνθρωποι από ασθένειες που οφείλονται σε υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης, με το σακχαρώδη διαβήτη να κατέχει κυρίαρχη θέση.
Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι η ζάχαρη είναι τόσο καταστροφική διότι έχει εισχωρήσει τόσο πολύ στην καθημερινότητά μας, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε περισσότερα από τα μισά συσκευασμένα τρόφιμα.
Συνοπτικά:
Η κατανάλωση λευκής ζάχαρης επιδρά αρνητικά στην απορρόφηση της βιταμίνης C (9), όπως κάνει και το κάπνισμα (10).
Επιδρά αρνητικά στο γαστρεντερικό σύστημα (11), ενώ δημιουργεί φλεγμονές στην μικροχλωρίδα (12, 14)
Επιδρά αρνητικά στην γνωστική λειτουργία (13), συμπεριλαμβανομένου του Αλτσχάιμερ (15)
Επιδρά αρνητικά στο ανοσοποιητικό (16)
η μείωση της ζάχαρης βελτίωσε σημαντικά την ηπατική στεάτωση σε εφήβους με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (17)
η ζάχαρη αυξάνει τον κίνδυνο για μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (18)
Επιδρά αρνητικά στα νεφρά (22, 24)
Επιδρά αρνητικά στο ήπαρ (22)
Επιδρά αρνητικά στην υγεία των παιδιών π.χ. καρδιοπάθειες (25), τερηδόνα, παχυσαρκία, υπνική άπνοια, αυξημένη πίεση, μη αλκοολική λιπώδη νόσος του ήπατος και ίσως διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητα (19)
αυξάνει τον κίνδυνο για σχετιζόμενους με την παχυσαρκία καρκίνους (25) π.χ. καρκίνος τους παχέος εντέρου (38). Επίσης, η ζάχαρη αυξάνει κίνδυνο για καρκίνο του παγκρέατος στους άντρες (36), ενώ η μείωση της βοηθάει στην πρόληψη του καρκίνου (37)
Η κατανάλωση ζάχαρης είναι βασική αιτία πονοκεφάλων (27)
επιβαρύνουν σημαντικά την ακεραιότητα των οστών (30) και αποτελεί παράγοντα κινδύνου για οστεοπόρωση (31)
έρευνες συσχετίζουν την κατανάλωση ζάχαρης με δυσμενή έκβαση της σχιζοφρένειας (32), συμπτώματα κατάθλιψης (33, 43, 44) και γενικότερα δρουν επιβαρυντικά στην ψυχολογική υγεία (33)
συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο δυσμηνόρροιας σε νέες γυναίκες (40)
επιταχύνει τα σημάδια γήρανσης όπως ρυτίδες, χαλάρωση δέρματος και απώλεια ελαστικότητας του δέρματος (41)
συσχετίζεται με μείωση των θρεπτικών συστατικών που έχουν αποθηκευτεί στον οργανισμό, ενώ βλάπτει τα μιτοχόνδρια (45) υγεία
«Ξέρετε, η υγεία δεν παράγει business, η πρωτογενής πρόληψη δεν παράγει αγορά, η νόσος δίνει τροφή για όλο το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης». Είναι τα λόγια ενός Αιγύπτιου γιατρού 3.500 χρόνια πριν! Αναφερόμενος βέβαια στην εύπορη τάξη που είχε αναλάβει τη φροντίδα του. Και συνέχισε: «το ένα τέταρτο του τι τρώμε χρησιμοποιείται για να θρέψει το σώμα μας, τα υπόλοιπα για να ταΐσουμε τους γιατρούς!»
To πρόβλημα με την ζάχαρη είναι τόσο σοβαρό σε σημείο που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τα ζαχαρώδη ροφήματα να έχουν επιπρόσθετη φορολόγηση ώστε αφενός να μειωθεί η ανθυγιεινή κατανάλωση τους και αφετέρου να υπάρξουν αυξημένα έσοδα ώστε να αντιμετωπιστούν οι βλάβες που προκαλούν στην δημόσια υγεία όπως είναι η παχυσαρκία, ο διαβήτης και οι καρδιαγγειακές παθήσεις (29).
Με την αποχή από τη ζάχαρη ο οργανισμός συνηθίζει σε μια πιο φυσική πραγματικότητα αφού πουθενά στη φύση δεν υπάρχει αυτού του είδους η τεχνητά γλυκιά γεύση. Η γενικευμένη ευεξία είναι εμφανή από τις πρώτες ημέρες.
Σοφία Κανέλλου
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος MSc
Παραπομπές:
1. Curr Diab Rep, 18 (6), 31 2018 Apr 18 Sugar-Sweetened Beverage, Obesity, and Type 2 Diabetes in Children and Adolescents: Policies, Taxation, and Programs Yilin Yoshida, Eduardo J Simoes
2. Ther Umsch, 76 (3), 111-116 Sep 2019 [Health Effects of Sugar Consumption and Possible Alternatives] [Article in German] Bettina Karin Wölnerhanssen, Anne Christin Meyer-Gerspach
3. Front Biosci (Landmark Ed), 23, 2255-2266 2018 Jun 1 Impact of Sugar on the Body, Brain, and Behavior Clara R Freeman, Amna Zehra, Veronica Ramirez, Corinde E Wiers, Nora D Volkow, Gene-Jack Wang
4. JAMA Intern Med, 176 (11), 1680-1685 2016 Nov 1 Sugar Industry and Coronary Heart Disease Research: A Historical Analysis of Internal Industry Documents Cristin E Kearns, Laura A Schmidt, Stanton A Glantz
5. J Clin Invest, 128 (2), 545-555 2018 Feb 1 Fructose Metabolism and Metabolic Disease Sarah A Hannou, Danielle E Haslam, Nicola M McKeown, Mark A Herman
6. J Dent Res, 97 (5), 508-514 May 2018 Added Sugar Consumption and Chronic Oral Disease Burden Among Adolescents in Brazil C D S Carmo, M R C Ribeiro, J X P Teixeira, C M C Alves, M M Franco, A K T C França, B B Benatti, J Cunha-Cruz, C C C Ribeiro
7. Prog Cardiovasc Dis, 58 (5), 464-72 Mar-Apr 2016 The Evidence for Saturated Fat and for Sugar Related to Coronary Heart Disease James J DiNicolantonio, Sean C Lucan, James H O’Keefe
8. PLoS One, 2 (8), e698 2007 Aug 1 Intense Sweetness Surpasses Cocaine Reward Magalie Lenoir, Fuschia Serre, Lauriane Cantin, Serge H Ahmed
9. Am J Nephrol, 25 (5), 459-65 Sep-Oct 2005 Hyperglycemia Inhibits the Uptake of Dehydroascorbate in Tubular Epithelial Cell Ling Chen, Ru-han Jia, Chang-jian Qiu, Guohua Ding
10. Am J Public Health. 1989 February; 79(2): 158–162. The influence of smoking on vitamin C status in adults. G Schectman, J C Byrd, and H W Gruchow
11. Gut. 1991 Apr; 32(4): 367–371. Effect of diets low and high in refined sugars on gut transit, bile acid metabolism, and bacterial fermentation. W Kruis, G Forstmaier, C Scheurlen, and F Stellaard
12. Diabetes Metab Syndr Obes, 5, 175-89 2012 Comparison With Ancestral Diets Suggests Dense Acellular Carbohydrates Promote an Inflammatory Microbiota, and May Be the Primary Dietary Cause of Leptin Resistance and Obesity Ian Spreadbury
13. Front Behav Neurosci. 2017; 11: 9. Gut to Brain Dysbiosis: Mechanisms Linking Western Diet Consumption, the Microbiome, and Cognitive Impairment Emily E. Noble,1 Ted M. Hsu,1,2 and Scott E. Kanoski1,2,
14. Physiol Behav, 173, 305-317 2017 May 1 Diet-driven Microbiota Dysbiosis Is Associated With Vagal Remodeling and Obesity Tanusree Sen, Carolina R Cawthon, Benjamin Thomas Ihde, Andras Hajnal, Patricia M DiLorenzo, Claire B de La Serre, Krzysztof Czaja
15. Adaptation of the Gut Microbiota to Modern Dietary Sugars and Sweeteners Sara C Di Rienzi, Robert A Britton Advances in Nutrition, November 2019
16. IUBMB Life, 69 (3), 148-161 Mar 2017 The Endothelial Border to Health: Mechanistic Evidence of the Hyperglycemic Culprit of Inflammatory Disease Acceleration Nina Waerling Hansen, Anker Jon Hansen, Anette Sams
17. JAMA, 321 (3), 256-265 2019 Jan 22 Effect of a Low Free Sugar Diet vs Usual Diet on Nonalcoholic Fatty Liver Disease in Adolescent Boys: A Randomized Clinical Trial Jeffrey B Schwimmer, Patricia Ugalde-Nicalo, Jean A Welsh, Jorge E Angeles, Maria Cordero, Kathryn E Harlow, Adina Alazraki, Janis Durelle, Jack Knight-Scott, Kimberly P Newton, Rebecca Cleeton, Cynthia Knott, Juna Konomi, Michael S Middleton, Curtis Travers, Claude B Sirlin, Albert Hernandez, Ahlia Sekkarie, Courtney McCracken, Miriam B Vos
18. J Hepatol, 68 (5), 1063-1075 May 2018 Fructose and Sugar: A Major Mediator of Non-Alcoholic Fatty Liver Disease Thomas Jensen, Manal F Abdelmalek, Shelby Sullivan, Kristen J Nadeau, Melanie Green, Carlos Roncal, Takahiko Nakagawa, Masanari Kuwabara, Yuka Sato, Duk-Hee Kang, Dean R Tolan, Laura G Sanchez-Lozada, Hugo R Rosen, Miguel A Lanaspa, Anna Mae Diehl, Richard J Johnson
19. Eur J Paediatr Dent, 20 (2), 127-132 Jun 2019 The Effect of Added Sugars on Children’s Health Outcomes: Obesity, Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS), Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD) and Chronic Diseases L Paglia, S Friuli, S Colombo, M Paglia
20. Sci Rep, 7, 46051 2017 Apr 11 Oxidative Stress Causes Hypertension and Activation of Nuclear factor-κB After High-Fructose and Salt Treatments Waleska C Dornas, Leonardo M Cardoso, Maísa Silva, Natália L S Machado, Deoclécio A Chianca Jr, Andréia C Alzamora, Wanderson G Lima, Vincent Lagente, Marcelo E Silva
21. Eur Heart J, 39 (26), 2497-2505 2018 Jul 7 Fructose Metabolism, Cardiometabolic Risk, and the Epidemic of Coronary Artery Disease Peter Mirtschink, Cholsoon Jang, Zoltan Arany, Wilhelm Krek
22. Chin J Dent Res, 20 (4), 193-198 2017 A Review of Excessive Sugar Metabolism on Oral and General Health Kai Foo Chow
23. Diabetes, 62 (10), 3307-15 Oct 2013 Sugar, Uric Acid, and the Etiology of Diabetes and Obesity Richard J Johnson, Takahiko Nakagawa, L Gabriela Sanchez-Lozada, Mohamed Shafiu, Shikha Sundaram, Myphuong Le, Takuji Ishimoto, Yuri Y Sautin, Miguel A Lanaspa
24. Nutrients, 9 (5) 2017 May 13 The Effect of Diet on the Survival of Patients With Chronic Kidney Disease Jacek Rysz, Beata Franczyk, Aleksandra Ciałkowska-Rysz, Anna Gluba-Brzózka
25. Circulation, 135 (19), e1017-e1034 2017 May 9 Added Sugars and Cardiovascular Disease Risk in Children: A Scientific Statement From the American Heart Association Miriam B Vos, Jill L Kaar, Jean A Welsh, Linda V Van Horn, Daniel I Feig, Cheryl A M Anderson, Mahesh J Patel, Jessica Cruz Munos, Nancy F Krebs, Stavra A Xanthakos, Rachel K Johnson, American Heart Association Nutrition Committee of the Council on Lifestyle and Cardiometabolic Health; Council on Clinical Cardiology; Council on Cardiovascular Disease in the Young; Council on Cardiovascular and Stroke Nursing; Council on Epidemiology and Prevention; Council on Functional Genomics and Translational Biology; and Council on Hypertension
26. PLoS One. 2016; 11(3): e0150270. Neuronal Nicotinic Acetylcholine Receptor Modulators Reduce Sugar Intake Masroor Shariff, Maryka Quik, Joan Holgate, Michael Morgan, Omkar L. Patkar, Vincent Tam, Arnauld Belmer, and Selena E. Bartlett
27. Hypoglycaemia, migrainetrust.org
28. Review Sugar addiction: is it real? A narrative review James J DiNicolantonio1, James H O’Keefe, William L Wilson
29. Taxes on sugary drinks, 9 October 2019, who.int
30. Nutrients. 2017 May; 9(5): 506.Fat, Sugar, and Bone Health: A Complex Relationship Li Tian and Xijie Yu
31. Mo Med. 2018 May-Jun; 115(3): 247–252. Not Salt But Sugar As Aetiological In Osteoporosis: A Review James J.
32. Br J Psychiatry, 184, 404-8 May 2004 International Variations in the Outcome of Schizophrenia and the Prevalence of Depression in Relation to National Dietary Practices: An Ecological Analysis Malcolm Peet
33. Sugar intake from sweet food and beverages, common mental disorder and depression: prospective findings from the Whitehall II study Anika Knüppel,corresponding author Martin J. Shipley, Clare H. Llewellyn, and Eric J. Brunner
34. EMBO Rep. 2012 Nov; 13(11): 968–970. The inflammation theory of disease The growing realization that chronic inflammation is crucial in many diseases opens new avenues for treatment Philip Hunter1
35. Psychosom Med. Author manuscript; available in PMC 2011 May 1. Stress, Food, and Inflammation: Psychoneuroimmunology and Nutrition at the Cutting Edge Janice K. Kiecolt-Glaser, Ph.D.
36. Cancer Causes Control. 2009 Aug; 20(6): 835–846. Sweets, sweetened beverages, and risk of pancreatic cancer in a large population-based case–control study June M. Chan, Furong Wang,1 and Elizabeth A. Holly
37. Semin Oncol Nurs, 32 (3), 206-14 Aug 2016 Nutritional Status and Diet in Cancer Prevention Jennifer Bail, Karen Meneses, Wendy Demark-Wahnefried
38. Asian Pac J Cancer Prev, 16 (13), 5389-96 2015 Diet and Colorectal Cancer Risk in Asia–a Systematic Review Salman Azeem, Syed Wasif Gillani, Ammar Siddiqui, Suresh Babu Jandrajupalli, Vinci Poh, Syed Azhar Syed Sulaiman
39. Front Biosci (Landmark Ed), 17, 2550-8 2012 Jun 1 Association Between Obesity and Gallbladder Cancer Fei Wang, Bingyuan Wang, Liang Qiao
40. BMC Womens Health. 2018; 18: 69. Major dietary patterns in relation to menstrual pain: a nested case control study Nastaran Najafi, Hamidreza Khalkhali, Fatemeh Moghaddam Tabrizi, and Rasoul Zarrin
41. J Clin Aesthet Dermatol. 2014 Jul; 7(7): 46–51. Diet and Dermatology The Role of Dietary Intervention in Skin Disease Rajani Katta, MDcorresponding author and Samir P. Desai, MD
42. Sugar addiction: pushing the drug-sugar analogy to the limit Ahmed, Serge H.a,b; Guillem, Karinea,b; Vandaele, Younaa,bAuthor Information Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care: July 2013 – Volume 16 – Issue 4 – p 434-439
43. A cross‐national relationship between sugar consumption and major depression? Arthur N. Westover M.D. Lauren B. Marangell M.D. First published: 30 October 2002
44. High glycemic index diet as a risk factor for depression: analyses from the Women’s Health Initiative James E Gangwisch, Lauren Hale, Lorena Garcia, Dolores Malaspina, Mark G Opler, Martha E Payne, Rebecca C Rossom, Dorothy Lane
45. Open Heart. 2016; 3(2): e000469. Added sugars drive nutrient and energy deficit in obesity: a new paradigm James J DiNicolantonio1 and Amy Berger2