Λάδι καρύδας

Τα τελευταία χρόνια, η δημοτικότητα της καρύδας, και ιδίως το λάδι καρύδας, έχει αυξηθεί λόγω των φερόμενων ευεργετικών επιδράσεων στην υγεία.Επίσης, αυτή η δημοτικότητα ενισχύεται από διασημότητες, οι οποίες υποστηρίζουν ότι το λάδι καρύδας βοηθάει στη μείωση του σπλαχνικού λίπους (ενδοκοιλιακό λίπος), στον περιορισμό της όρεξης, στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, ότι προλαμβάνει τις καρδιακές παθήσεις και ότι αποτρέπει την άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ.Μια έρευνα βρήκε ότι το 72% των Αμερικανών χαρακτήρισε το λάδι καρύδας ως “υγιές”, μολονότι μόνο το 37% των ειδικών στον χώρο της διατροφής συμφώνησε. [1]Το λάδι καρύδας είναι δημοφιλές σε διάφορες δίαιτες που είναι στη μόδα, συμπεριλαμβανομένων της κετογονικής και της Paleo.Καθώς η ζήτηση για φυτικές τροφές αυξάνεται, το λάδι καρύδας έχει γίνει μια δημοφιλής επιλογή λαδιού για την πλούσια γεύση του που συνδυάζεται με ένα ήπιο άρωμα καρύδας.
 
Πλούσιο σε
Το λάδι καρύδας είναι 100% λίπος, όπου το 80-90% είναι κορεσμένο λίπος. Αυτό δίνει την σταθερή υφή σε θερμοκρασίες ψυχρές ή δωματίου.Το λίπος αποτελείται από μικρότερα μόρια που ονομάζονται λιπαρά οξέα και υπάρχουν διάφοροι τύποι κορεσμένων λιπαρών οξέων στο λάδι καρύδας.Ο κυρίαρχος τύπος είναι το λαουρικό οξύ (47%), ενώ το μυριστικό και το παλμιτικό οξύ βρίσκονται σε μικρότερες ποσότητες, τα οποία – βάσει ερευνών – αυξάνουν τα επίπεδα της επιβλαβούς LDL χοληστερόλης.Επίσης, σε ίχνη περιέχει μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά.Το λάδι καρύδας είναι χωρίς χοληστερόλη, χωρίς φυτικές ίνες, και περιέχει μόνο ίχνη από βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και φυτικές στερόλες.Οι φυτικές στερόλες ίσως βοηθούν στο να εμποδίσουν την απορρόφηση της χοληστερόλης από το σώμα. Ωστόσο, η ποσότητα που βρίσκεται σε λίγες κουταλιές της σούπας λάδι καρύδας είναι πολύ μικρή για να παράγει ένα ευεργετικό αποτέλεσμα.
 
Λάδι καρύδας και υγεία
– Πολλοί από τους ισχυρισμούς υγείας για το λάδι καρύδας αναφέρονται σε μία έρευνα στην οποία χρησιμοποιήθηκε μία ειδική φόρμουλα από λάδι καρύδας από 100% τριγλυκερίδια μέσης αλύσου, όχι το κοινό εμπορικό λάδι καρύδας που είναι κατά κανόνα διαθέσιμο στα ράφια των σούπερ μάρκετ.Τα τριγλυκερίδια μέσης αλύσου απορροφώνται γρήγορα και χρησιμοποιούνται από το σώμα. Μετά την πέψη, κατευθύνονται στο ήπαρ όπου χρησιμοποιούνται αμέσως για ενέργεια.Η θεωρία είναι ότι αυτή η γρήγορα απορροφούμενη μορφή προάγει το αίσθημα κορεσμού και αποτρέπει την αποθήκευση λίπους.
Το λάδι καρύδας περιέχει κυρίως λαουρικό οξύ, το οποίο δεν είναι τριγλυκερίδιο μέσης αλύσου.Το λαουρικό οξύ απορροφάται πιο αργά και μεταβολίζεται όπως και τα άλλα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου.Συνεπώς, τα οφέλη για την υγεία που αναφέρθηκαν για την ειδική φόρμουλα από λάδι καρύδας με τριγλυκερίδια μέσης αλύσου διαφορετικά από το λαουρικό οξύ, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το λάδι καρύδας του εμπορίου. [2]
 
– Παρόλο που οι επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι ομάδες ανθρώπων που χρησιμοποιούν την καρύδα ως μέρος της διατροφής τους (π.χ. Ινδία, Φιλιππίνες, Πολυνησία) έχουν χαμηλά ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτά τα οφέλη θα μπορούσαν να αποδοθούν και σε πολλά άλλα χαρακτηριστικά (διατροφικά και άλλα) της ζωής αυτών των ανθρώπων.Επίσης, ο τύπος καρύδας που καταναλώνουν είναι διαφορετικός από αυτόν που χρησιμοποιείται σε μια τυπική δυτική διατροφή.Αυτές οι ομάδες ανθρώπων δεν τρώνε επεξεργασμένο λάδι καρύδας, αλλά ολόκληρη την καρύδα (μαζί με την σάρκα της) ή ως πεπιεσμένη κρέμα καρύδας, μαζί με μια τοπική διατροφή που είναι πλούσια σε τρόφιμα με φυτικές ίνες και χαμηλή σε επεξεργασμένα και ζαχαρούχα τρόφιμα. [2]- Μια βιβλιογραφική ανασκόπηση σχετικά με τη χρήση προϊόντων καρύδας (λάδι, γάλα, σάρκα ή κρέμα) εξέτασε 21 μελέτες (παρατήρησης και κλινικές). [2]      – Οι επιδημιολογικές μελέτες συνέκριναν ανθρώπους από τη Σαμόα, τις Φιλιππίνες, τη Νέα Ζηλανδία και τη Νέα Γουινέα που κατανάλωναν ολόκληρη την καρύδα ως μέρος της παραδοσιακής διατροφής τους.Συνολικά, η διατροφή τους ήταν παρόμοια: σάρκα και γάλα καρύδας, φρέσκα φρούτα, λαχανικά και ψάρι.Οι μελέτες διαπίστωσαν ότι όσοι κατανάλωναν υψηλότερες ποσότητες λάδι καρύδας είχαν αυξημένα επίπεδα της ευεργετικής HDL χοληστερόλης αλλά επίσης είχαν αυξημένα επίπεδα συνολικής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.       – Εξετάστηκαν οχτώ μικρές κλινικές δοκιμές με μικρή διάρκεια (5-8 εβδομάδες) με ένα εύρος από 9 έως 83 συμμετέχοντες.Σε σύγκριση με μία διατροφή με βούτυρο ή ακόρεστο λίπος (ελαιόλαδο ή καρθαμέλαιο), το λάδι καρύδας αύξησε την ολική χοληστερόλη, την HDL και την επιβλαβή LDL περισσότερο από τα ακόρεστα έλαια, αλλά όχι περισσότερο από το βούτυρο.Το λάδι καρύδας βρέθηκε επίσης να αυξάνει τη συνολική και την LDL χοληστερόλη σε μεγαλύτερο ή παρόμοιο βαθμό με άλλα κορεσμένα λιπαρά όπως το βόειο κρέας και το φοινικέλαιο.
       – Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι λόγω των επιδράσεων που έχει το λάδι καρύδας στην αύξηση της χοληστερόλης και της επιβλαβούς LDL και σε ορισμένες περιπτώσεις των τριγλυκεριδίων και επειδή η αύξηση της χοληστερόλης ήταν συγκρίσιμη με άλλα κορεσμένα λιπαρά, το λάδι καρύδας δεν θα πρέπει να θεωρείται ως ένα τρόφιμο υγιεινό για την καρδιά και θα πρέπει να περιοριστεί η διατροφική του χρήση.
– Σύμφωνα με μία άλλη μετα-ανάλυση 16 δημοσιεύσεων, το λάδι καρύδας αυξάνει τα επίπεδα χοληστερόλης. Επίσης, τα αποτελέσματα δεν έδειξαν κανένα όφελος από το λάδι καρύδας στην φλεγμονή, στον έλεγχο του σακχάρου αίματος ή του βάρος.
– Ο Αμερικάνικος Σύλλογος Καρδιολόγων (ΑΣΚ) εξέδωσε μία επιστημονική συμβουλευτική δήλωση το 2017 για αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών (συμπεριλαμβανομένων της καρύδας και άλλων τροπικών ελαίων) με ακόρεστα λιπαρά.Σύμφωνα με μια ανασκόπηση επτά ελεγχόμενων δοκιμών, το λάδι καρύδας βρέθηκε ότι αυξάνει τα επίπεδα της επιβλαβούς LDL χοληστερόλης.Ο ΑΣΚ τάχθηκε ενάντια στη χρήση του λαδιού καρύδας και πρότεινε τον περιορισμό όλων των κορεσμένων λιπαρών.Για όσους ανθρώπους βρίσκονται σε κίνδυνο ή πάσχουν από καρδιακή νόσο, συμβουλεύουν τα κορεσμένα λίπη να είναι λιγότερα από το 6% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων ή περίπου 13 γραμμάρια με βάση μια διατροφή 2.000 θερμίδων.Μια κουταλιά της σούπας λάδι καρύδας πλησιάζει το όριο αυτό διότι περιέχει περίπου 12 γραμμάρια κορεσμένου λίπους. [3] – Το λάδι καρύδας περιέχει όσες θερμίδες και συνολικό λίπος έχουν και οι άλλες πηγές λίπους, δηλαδή περίπου 120 θερμίδες και 14 γραμμάρια λίπους ανά μία κουταλιά της σούπας.
 
Αγορά και αποθήκευσηΤο λάδι καρύδας παρασκευάζεται με πίεση φρέσκιας ή αποξηραμένης σάρκας καρύδας. Το παρθένο λάδι καρύδας χρησιμοποιεί φρέσκια σάρκα, ενώ το εξευγενισμένο λάδι καρύδας χρησιμοποιεί συνήθως αποξηραμένη.Σε αντίθεση με το ελαιόλαδο, για το λάδι καρύδας οι όροι “παρθένο” και “εξαιρετικά παρθένο” δεν ελέγχονται από ρυθμιστικούς κανόνες, το οποίο σημαίνει ότι δεν μπορεί να ελεγχθεί τι ακριβώς ισχύει για το προϊόν που προμηθευτήκατε.
Αποθηκεύστε το λάδι καρύδας σε δροσερό και σκιερό μέρος σε ένα σφραγισμένο βάζο ή στο ψυγείο.Η διάρκεια ζωής του ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο επεξεργασίας και τον τρόπο αποθήκευσης. Το εξευγενισμένο λάδι καρύδας διαρκεί μερικούς μήνες, ενώ το παρθένο λάδι καρύδας ίσως διαρκέσει 2-3 χρόνια, εάν φυλάσσεται μακριά από θερμότητα και φως.Σημάδια αλλοίωσης περιλαμβάνουν μούχλα, κίτρινη απόχρωση ή περίεργες οσμές ή γεύσεις.
 
ΧρήσειςΤο λάδι καρύδας έχει σημείο τήξης 25 βαθμούς κελσίου. Αν το λάδι υγροποιηθεί σε μια πολύ ζεστή μέρα, ανακατέψτε καλά πριν χρησιμοποιήσετε. – Όταν σε μία συνταγή αντικαθιστάτε το βούτυρο ή το φυτικο λίπος με λάδι καρύδας, χρησιμοποιήστε 25% λιγότερη ποσότητα. Χρησιμοποιήστε εξευγενισμένο λάδι καρύδας, εάν δεν θέλετε γεύση καρύδας. – Σοτάρετε λαχανικά σε μια κουταλιά της σούπας παρθένο λάδι καρύδας για να αλλάξετε τη γεύση. – Προσθέστε μια κουταλιά της σούπας παρθένο λάδι καρύδας σε σάλτσες και μείγματα μπαχαρικών για να ενισχύσετε τη γεύση.
 
Το γνωρίζατε ;
– Παγκοσμίως, οι Φιλιππίνες είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός λαδιού καρύδας. Ακολουθούν η Ινδονησία και η Ινδία. Οι Φιλιππίνες, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ΗΠΑ και η Ινδία είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές λαδιού καρύδας. – Το λάδι καρύδας είναι αποτελεσματικό ενυδατικό για το δέρμα και τα μαλλιά. Χρησιμοποιώντας μια μικρή ποσότητα, κάντε απαλό μασάζ απευθείας στο δέρμα. Για ξηρά ή σγουρά μαλλιά, εφαρμόστε μια μικρή ποσότητα και αφήστε από μερικά λεπτά έως ολόκληρη τη νύχτα, και στη συνέχεια ξεπλύνετε.
 
Παραπομπές1. Quealy, K. and Sanger-Katz, M. Is Sushi ‘Healthy’? What About Granola? Where Americans and Nutritionists Disagree. New York Times. July 5, 2016.2. Eyres L, Eyres MF, Chisholm A, Brown RC. Coconut oil consumption and cardiovascular risk factors in humans. Nutrition reviews. 2016 Apr 1;74(4):267-80.3. Sacks FM, Lichtenstein AH, Wu JH, Appel LJ, Creager MA, Kris-Etherton PM, Miller M, Rimm EB, Rudel LL, Robinson JG, Stone NJ. Dietary fats and cardiovascular disease: a presidential advisory from the American Heart Association. Circulation. 2017 Jan 1:CIR-0000000000000510.
4. Neelakantan N, Seah JYH, van Dam RM. The Effect of Coconut Oil Consumption on Cardiovascular Risk Factors: A Systematic Review and Meta-Analysis of Clinical Trials. Circulation. Published online January 13, 2020.